
Bir diş kliniğinde etkili ve verimli enfeksiyon kontrolünün, hastalarımızın sağlığının güvenliği için ne kadar önemli olduğunun bilincindeyiz. Aletlerimiz genellikle ön ıslatma, temizlik, korozyon kontrolü, sterilizasyon, steril aletlerin kullanımı ve saklanması gibi tüm sterilizasyonu yönergelerinden geçer.
Birçok insan kendi kendine “Diş aletleri nasıl sterilize edilir ?” gibi sorular sormaktadır. Diş hekimliği mesleği her zaman yüksek düzeyde enfeksiyon kontrolü ve sterilizasyon sağlama konusunda yükümlüdür. Bilimsel anlamda belirlenen en katı sterilizasyon standartlarını kliniğimizde uygulanmaktadır. Sterilizasyon, diş kliniğinin alanlarının organizasyonunda , hem profesyonel çalışanların ve hastaların güvenliği, hem de personelin çalışması ve sterilizasyon işlemlerinin başarılı bir şekilde sonuçlanması açısından kritik bir rol oynar.
Diş hekimliğinde doğru sterilizasyon uygulamaları hem hastaları hem de diş hekimlerini korur. Diş hekimliği kliniğindeki aletlerde ve yüzeylerde bakteri üremesini engeller. Ayrıca mikropların bir kişiden diğerine bulaşmasını da engeller.
“Temiz” kavramı, diş hekimi için genel halktan oldukça farklı bir anlam ifade eder. Bir diş hekimliği kliniği için temiz olmak, çevreden veya diş hekimi personelinden bulaşmayı önlemek için mikroorganizma sayısını azaltmak anlamına gelir. Bir sonraki seviye ise sterilliktir. Yani TÜM mikroorganizmaların yok edilmesi anlamına gelir.
Diş Aletlerinin Sterilizasyonu
Tüm hastalarımız için güvenli ve steril bir ortam sağlamak amacıyla şu adımları izliyoruz:
-
Kendini koruma
Hem diş hekimi olarak ben hem de yardımcı personellerim öncelikle kendimizi ve bu sayede de hastalarımızı çapraz enfeksiyonlardan korumak için kişisel koruyucu ekipmanlarımızı sürekli kullanmaktayız. Gözlük, yüz maskesi ve eldiven hem hasta başında hem de sterilizasyon süreçlerinde kullandığımız kişisel koruyucu ekipmanlarımızdır.
-
Aletlerin temizlenmesi
Sterilizasyon, burada tam olarak açıklayabileceğimizden daha detaylı ve karmaşık, dikkatli ve çok aşamalı bir süreç gerektirir. Diş hekimliği aletlerinin sterilizasyonundan önce aletler iyice temizlenir. Bu, yüzey aktif madde, deterjan ve su ile ovalayarak veya kimyasal maddelerle otomatik bir işlem kullanarak cihazdaki görünür kalıntıların giderilmesi anlamına gelir. Temizlikten sonra, aletler kimyasal veya deterjan kalıntılarını gidermek için suyla durulanır. Son sterilizasyondan önce, herhangi bir kontaminasyonu önlemek için aletler azami özenle kurulanır. Aletler hemen temizlenemeyecekse deterjan veya enzimatik temizleyiciye batırılır. Elle temizlik, sıkı bir şekilde kontrol edilen bir ortamda yapılmalıdır.
-
Sterilizasyon
Sterilizasyon; bakteriler, sporlar ve virüsler dahil olmak üzere tüm mikroorganizmaların ortadan kaldırılması işlemidir. Bu işlem için farklı metodlar kullanılmaktadır. Diş hekimliği sterilizasyon uygulamarında en sık kullanılan yöntem basınçlı buhar ile sterilizasyon yöntemidir. Sterilizasyon işleminin ve kontrolünün doğru olarak yapılabilmesi amacıyla uluslararası standartlar oluşturulmuştur. Sterilizasyonu doğru yapabilmenin en kritik noktası sterilizasyon uygulayıcısının bilgili olması ve prosedürleri eksiksiz gerçekleştirmesidir. Sterilizasyon işleminin bitmiş olması yani sterilizasyon cihazından (otoklav) aletlerin döngüyü tamamlayarak çıkmış olması steril oldukları anlamını taşımaz. Mutlaka döngünün kontrol edilmesi gerekir, aletlerin yanına konulan indikatörlerin sterilizasyonun tamamlandığını belirten renk değişimleri gözlenmelidir. Sterilizasyon süreci boyunca tüm personel kendisini koruyacak önlemlerini almalıdır. Bunlar eldiven( mümkünse kalın bulaşık eldiveni) koruyucu yüz maskesi ve gözlüktür.
Sterilizasyon Diş Hekimliğinde Çok Kritik Bir Öneme Sahiptir.
Kulanılan aletlerin her birinin özenle temizlenip kurulanıp otoklava girecek şekilde paketlenmeleri için personelin son derece bilgili dikkatli ve hassas çalışması gerekmektedir. Kanal tedavisinde kullanılan ve tek kullanımlık olmayan bazı özel enstürmanların sterilizasyon prosedürleri de yine aynı şekilde tecrübe, dikkat ve hassasiyet gerektirmektedir. Otoklavların doğru çalışıp çalışmadığının değerlendirilebildiği yöntemler vardır ve personel bu yöntemleri de bilip uygulamalıdır. Cihazlar ne kadar teknolojik ve de yeni olsalar bile mutlaka doğru çalışıp çalışmadıkları dikkatle ölçülmelidir. Otoklavlarda sterilizasyon için aletler özel olarak paketlenerek işleme alınırlar.